1. Nguồn gốc của Cao Lầu
Cao Lầu xuất hiện tại Hội An từ hàng trăm năm trước, trong thời kỳ nơi này còn là thương cảng phồn thịnh với sự giao thương nhộn nhịp giữa Việt Nam và các nước như Nhật Bản, Trung Hoa, và phương Tây. Cao Lầu chính là một minh chứng của sự giao thoa văn hóa, chịu ảnh hưởng của ẩm thực Trung Hoa và phong cách làm mì của người Nhật nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng biệt của ẩm thực Việt Nam. Cái tên “Cao Lầu” nghe thật sang trọng và thể hiện nét đẹp truyền thống, được cho là lấy từ cách gọi của người dân xưa về các món ăn trên “cao lầu” – những căn gác cao của quán ăn, nơi các thương nhân thưởng thức món ăn và đàm đạo.
Cao Lầu Hội An - Nét đặc trưng văn hóa ẩm thực phố Hội
2. Cách chế biến Cao Lầu cầu kỳ
Điều đặc biệt nhất của cao lầu nằm ở sự tỉ mỉ và công phu trong từng công đoạn chế biến. Để tạo ra một tô cao lầu ngon đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỹ thuật cao của người làm bếp. Dưới đây là những bước chính trong quá trình chế biến món ăn này:
- Sợi mì cao lầu: Sợi mì là thành phần quan trọng nhất, tạo nên bản sắc độc đáo cho cao lầu. Sợi mì cao lầu không giống với sợi phở hay bún ở miền Bắc và miền Nam. Để làm sợi mì đúng chuẩn, người dân Hội An phải dùng gạo địa phương ngâm trong nước tro từ cây ở Cù Lao Chàm. Nước tro này có tác dụng làm sợi mì có màu vàng nhạt đặc trưng, đồng thời tạo độ dai, giòn cho mì.
- Nước dùng: Điểm đặc biệt ở cao lầu là nước dùng không nhiều như các món bún hay phở. Người nấu chỉ thêm một chút nước lèo, vừa đủ để thấm vị vào sợi mì. Nước dùng được hầm từ xương và thịt heo, kết hợp với gia vị truyền thống để tạo hương vị đậm đà.
- Thịt xá xíu: Thịt heo sau khi ướp gia vị đậm đà, được nướng hoặc xào lên cho đến khi có lớp vỏ giòn, vị ngọt mềm ở trong. Thịt heo xá xíu vừa mềm vừa ngọt, thêm hương thơm lừng, là một phần không thể thiếu của cao lầu.
- Rau sống: Rau sống ăn kèm cao lầu rất đa dạng, gồm các loại như rau cải, húng quế, diếp cá, giá đỗ... Những loại rau này tạo nên vị tươi mát, cân bằng với sự đậm đà của sợi mì và thịt heo.
3. Thưởng thức cao lầu - Trải nghiệm văn hóa phố cổ
Khi du lịch Hội An thưởng thức cao lầu, người ta không chỉ ăn mà còn là cách để trải nghiệm văn hóa địa phương. Mỗi tô cao lầu mang đậm hương vị của miền Trung, nhưng lại chứa đựng tinh hoa ẩm thực qua nhiều thế hệ. Người dân địa phương thường nói rằng, cao lầu không chỉ là món ăn mà là cả một phần linh hồn của Hội An. Đối với họ, đây là món ăn của ký ức, là thứ hương vị mà dù có đi xa, họ vẫn nhớ mãi.
Cao lầu cũng thường được bày bán ở các quán ăn nhỏ ven đường, hoặc trong những nhà hàng truyền thống ở Hội An. Thực khách tour Hội An ngồi trên những bộ bàn ghế gỗ mộc mạc, nhìn ngắm dòng người qua lại trong phố cổ, nhấm nháp từng sợi mì dai giòn, từng miếng thịt xá xíu thơm lừng, như được sống lại những ngày tháng của thời thương cảng sầm uất.
Thưởng thức tô cao lầu thơm ngon
4. Sự đặc biệt trong từng thành phần
Mỗi thành phần của cao lầu đều có vai trò riêng biệt để tạo nên một tổng thể hài hòa. Sợi mì giòn, thịt xá xíu ngọt, nước lèo thấm vị, rau sống tươi mát – tất cả kết hợp lại để tạo nên một trải nghiệm ẩm thực độc đáo. Chính sự cân bằng tuyệt đối này đã giúp cao lầu trở thành món ăn được du khách đi tour du lịch Hội An săn đón.
- Sợi mì đặc biệt: Nhờ quy trình chế biến cầu kỳ, sợi mì cao lầu có độ giòn, dai đặc trưng, khi ăn cảm giác vừa giòn lại vừa mềm.
- Thịt xá xíu: Thịt heo được ướp gia vị công phu, sau đó nướng trên bếp than cho đến khi lớp vỏ ngoài có màu nâu đậm, vị ngọt và thơm ngọt tự nhiên.
- Rau sống: Rau sống trong cao lầu phải được trồng trên đất phù sa, chỉ có Hội An mới cho ra loại rau với vị tươi giòn, thơm ngọt đặc trưng.
5. Hương vị của Cao Lầu – Tinh tế và đa dạng
Khi nếm thử một miếng cao lầu, thực khách có thể cảm nhận được sự hòa quyện của nhiều hương vị. Từ cái giòn dai của sợi mì, vị béo của thịt xá xíu, đến vị tươi mát của rau sống, tất cả đều tạo nên một bản giao hưởng ẩm thực hoàn hảo. Cao lầu có vị đậm đà, hơi ngọt thanh, chút béo và không quá nồng mùi. Đặc biệt, nước dùng chỉ đủ để làm ẩm mì, không tràn ngập, tạo cảm giác ngon miệng mà không ngán.
6. Cao Lầu trong đời sống của người dân Hội An
Với người dân Hội An, cao lầu không chỉ là món ăn mà còn là một phần không thể thiếu trong đời sống hằng ngày. Nhiều gia đình có truyền thống làm cao lầu từ thế hệ này sang thế hệ khác. Họ tự hào vì món ăn này đã góp phần làm nên thương hiệu của Hội An. Nhiều quán cao lầu đã tồn tại từ lâu đời, trở thành nơi hội tụ của người dân và du khách, mang lại không khí ấm cúng, đậm chất địa phương.
Khi đến Hội An không thể bỏ qua món cao lầu
Cao lầu Hội An là một món ăn độc đáo, không chỉ vì hương vị đậm đà, mà còn vì câu chuyện đằng sau nó. Sự cầu kỳ trong từng bước chế biến, những nguyên liệu chọn lọc và sự tỉ mỉ của người làm đã tạo nên một món ăn vừa dân dã, vừa sang trọng, gói trọn tinh hoa ẩm thực của phố cổ. Thưởng thức cao lầu là cách để hòa mình vào nhịp sống của người dân Hội An, cảm nhận nét văn hóa từ quá khứ đến hiện tại, và thêm yêu vùng đất giàu truyền thống này.
Đăng ngày: 05/12/2024
