Theo tương truyền, Lang Liêu – con trai của vua Hùng thứ sáu đã chiến thắng trong cuộc thi làm bánh chưng, bánh dày để làm lễ vật cúng tế trời đất. Cũng nhân dịp ấy, công chúa Út của vua Hùng, vốn là người con gái khéo léo, đảm đang cũng đã trổ tài để sáng tạo thêm món bánh mới.
Bánh ít lá gai với nhiều câu chuyện cổ tích xoay quay nó.
Nàng Út mong muốn có một thứ bánh “tuy hai mà một” – vừa mang hương vị bánh chưng vừa mang hương vị bánh dày của anh mình. Do đó, nàng đã lấy chiếc bánh dày bọc lấy phần nhân của bánh chưng. Sáng tạo ra món bánh mới, nàng lại suy nghĩ rồi quyết định mô phỏng theo hình dáng của bánh chưng và bánh dày để làm thành hai dáng bánh khác nhau.
Một thứ bánh dùng lá gói kín thành hình vuông, một thứ bánh dáng tròn không gói lá. Điều đặc biệt là cả hai loại bánh này đều có hình dáng nhỏ xinh, tỏ ý khiêm nhường với thứ bậc út ít của nàng trước các anh chị.
Bánh ít lá gai - Biểu tượng của vùng đất Quy Nhơn.
Không chỉ là món bánh đặc sản nổi tiếng, bánh ít lá gai còn gắn liền với nét văn hóa của người dân đất võ. Theo người dân Bình Định, hình dáng chiếc bánh ít tựa như tháp Chàm – biểu tượng của vùng đất Tour du lịch Quy Nhơn Bình Định 2025. Và thực tế tại Bình Định cũng có một ngôi tháp mang tên Bánh Ít đã đi vào ca dao:
“Tháp Bánh Ít đứng sít cầu Bà Di
Vật vô tri cũng thế huống chi tui với bà”
Cách làm bánh ít lá gai khá công phu với nhiều công đoạn khác nhau. Nếp làm bánh phải là nếp mới, dẻo thơm, được vò kỹ rồi ngâm với nước trong vài giờ, sau đó đem xay nhuyễn. Để bánh có màu đen đặc trưng và hương vị thơm ngon người ta phải chọn lá gai non, rửa sạch rồi luộc chín, vắt khô sau đó trộn với bột và mang đi giã.
Tiếp đến là chuẩn bị phần nhân. Nhân bánh ít lá gai Bình Định gồm đường, đậu xanh, dừa, quế và bột vani. Đậu xanh được đem xay vỡ đôi rồi ngâm và đãi sạch vỏ sau đó luộc chín. Dừa bào thành sợi, cho vào chảo xào chung với đường đến độ chín tới rồi trộn tiếp cùng đậu xanh.
Tiếp tục xào trên bếp lửa liu riu cho đến khi có màu vàng sẫm, dẻo quánh và mùi thơm bốc lên ngào ngạt. Sau khi xào xong nhân, bạn lấy một miếng nhỏ bột rồi làm thành bánh mỏng hình tròn trên lòng bàn tay, cho nhân vào giữa rồi túm bốn bên lại sao cho khít.
Sau đó vo tròn trong lòng bàn tay. Để bánh không dính, người ta chấm một chút dầu lên tấm lá chuối xanh, sau đó bọc bánh lại theo hình tháp rồi mang đi hấp.
Bánh ít lá gai - Món quà ý nghĩa cho bạn bè, người thân.
Nếu bạn muốn khám phá một vùng đất mới, thưởng thức những món ăn độc đáo và tìm hiểu về văn hóa của người dân địa phương, thì tour Bình Định 2025 chính là điểm đến lý tưởng. Và đừng quên thưởng thức "viên ngọc đen bí ẩn" - bánh ít lá gai nhé!
Song Ngư.
Đăng ngày: 14/01/2025